Phụ thuộc vào công nghệ lưỡng dụng: "Cái bẫy chết người" đối với Lầu Năm Góc?

Công nghệ lưỡng dụng là gì?

Thuật ngữ lưỡng dụng thường được sử dụng một cách ngẫu nhiên để chỉ bất kỳ công nghệ nào có ứng dụng trong cả lĩnh vực thương mại và quốc phòng.

Tuy nhiên, định nghĩa này quá rộng nên không mấy hữu ích. Chẳng hạn như, Bộ Quốc phòng Mỹ là một trong những cơ quan quản lý tài sản, quân số cơ động và các khách hàng mua sắm lớn nhất thế giới. Vì vậy, về mặt lý thuyết, bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ nào cũng có tính lưỡng dụng.

Do đó, để có được cái nhìn đa chiều về vai trò của công nghệ lưỡng dụng đối với an ninh quốc gia thì cần xem xét tới bốn lĩnh vực cụ thể sau:

Chủ yếu phục vụ thương mại: Lĩnh vực này gồm các công nghệ được phát triển cho thị trường thương mại và chủ yếu vẫn mang tính thương mại. Đây là những công nghệ có sẵn ngoài thị trường.

Các công nghệ thương mại sẵn có này là nơi tuyệt vời để Bộ Quốc phòng Mỹ tìm cách đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực phần mềm, các chức năng hỗ trợ và cho nhiều quy trình văn phòng phục vụ điều hành một trong những doanh nghiệp kinh doanh lớn nhất thế giới.

Những giải pháp này có giá trị vì chúng được xây dựng theo các tiêu chuẩn chính xác của từng ngành và được tư nhân đầu tư đáng kể. Chúng hoàn toàn có thể đáp ứng những yêu cầu nhất định mà Bộ Quốc phòng Mỹ cần với quy mô và chi phí thấp.

Phục vụ cả quốc phòng và thương mại: Đây là những công nghệ có nguồn gốc từ quốc phòng nhưng có một thị trường thương mại đáng kể trong tương lai.

Danh mục này có rất nhiều công nghệ lưỡng dụng mà Thung lũng Silicon từng dựa vào đó để phát triển nhưng hiện nay chúng chiếm ngày càng ít trong hệ sinh thái công nghệ hàng năm.

Các công nghệ đang phát triển hiện nay được cho là thuộc loại này, bao gồm: hàng không siêu thanh, các giải pháp định vị tiên tiến, thiết bị đo đạc thời gian hay dẫn đường, chẳng hạn như các biện pháp thay thế tiên tiến cho Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS).

Đây không phải là những công nghệ mà hầu hết các nhà đầu tư mạo hiểm đang tìm kiếm để tài trợ, cũng không phải là những gì mà hầu hết những người trong lĩnh vực đổi mới quốc phòng đang nói về theo tiêu chuẩn sử dụng kép.

Chỉ phục vụ quốc phòng: Các nhà thầu chính thường tập trung vào các công nghệ bắt nguồn từ quốc phòng và phần lớn sẽ vẫn tập trung vào thị trường quốc phòng.

Danh mục này bao gồm các loại đạn dược tiên tiến, các nền tảng tinh vi như máy bay chiến đấu, máy bay ném bom và tàu chiến, cũng như các ứng dụng chuyên biệt cao của một số công nghệ như AI.

Loại này chỉ có thể sử dụng kép theo định nghĩa cởi mở nhất của thuật ngữ và có xu hướng nhận được ít vốn đầu tư mạo hiểm tư nhân nhất.

Phục vụ thương mại trước, quốc phòng sau: Trong khi tất cả các danh mục nêu trên đều đề cập đến các khả năng sử dụng kép về mặt kỹ thuật thì các công nghệ mà phục vụ thương mại trước tiên rồi mới đến quốc phòng thường là những gì cộng đồng đầu tư mạo hiểm và cộng đồng quốc phòng Mỹ đề cập đến khi họ sử dụng thuật ngữ này.

Lý do Bộ Quốc phòng Mỹ ngày càng thúc đẩy cách tiếp cận lưỡng dụng với các công nghệ Thương mại/Quốc phòng là vì họ thừa nhận bản thân họ là một khách hàng “khá tệ”.

Logic diễn ra như sau: Quá trình mua sắm của Bộ Quốc phòng Mỹ có nhiều khả năng giết chết các công ty khởi nghiệp giai đoạn đầu mà họ muốn hợp tác hơn là thúc đẩy các công ty đó mở rộng quy mô và thành công.

Do đó, các công ty khởi nghiệp nên phát triển một sản phẩm thương mại trước tiên và mở rộng quy mô kinh doanh thành công trên các thị trường thương mại.

Chỉ sau khi họ đạt đủ thành công thương mại để tồn tại trong mê cung của các thương vụ mua sắm quốc phòng thì lúc đó họ mới nên cố gắng điều chỉnh các sản phẩm của mình cho quân đội.

Những vấn đề nảy sinh với công nghệ lưỡng dụng

Mối nguy hiểm lớn nhất từ việc công nghệ lưỡng dụng bị hack là nó làm chậm đáng kể khả năng của Bộ quốc phòng Mỹ trong việc áp dụng và triển khai một khả năng mới.

Điều này là do có sự chậm trễ cố hữu khi triển khai cho lĩnh vực thương mại trước tiên. Ví dụ: nếu bạn phát triển AI cho các máy bay không người lái, bộ quốc phòng có thể là khách hàng ưu tiên của bạn.

Tuy nhiên, nếu cần xây dựng và tinh chỉnh công nghệ của mình cho lĩnh vực thương mại trước tiên, bạn có thể phải dành nhiều năm để cố gắng tìm kiếm thị trường sản phẩm phù hợp, chẳng hạn như với ngành giải trí hoặc tiêu dùng.

Nếu thấy thành công về mặt thương mại, khi đó bạn có thể thuê một nhóm của chính phủ để bắt đầu căn chỉnh AI cho quốc phòng.

Nói cách khác, nếu các công ty khởi nghiệp tốt nhất của đất nước được khuyến khích coi khách hàng an ninh quốc gia là thứ yếu, thì họ sẽ bán các năng lực tốt nhất chậm mất từ 5 đến 10 năm chứ không phải là sản phẩm hàng đầu.

Vấn đề này ngày càng trở nên khó khăn hơn sau mỗi năm. Các chu kỳ phát triển công nghệ luôn tăng tốc theo thời gian. Điều này có nghĩa là sự thay đổi hàng năm trong công nghệ sẽ lớn hơn.

Nếu thuật toán hỗ trợ quyết định AI của bạn chậm hơn đối thủ ba năm so với ngày hôm nay thì điều đó có thể không thành vấn đề, nhưng trong năm năm, độ trễ đó sẽ được tăng lên.

Thế nhưng, đây không phải là vấn đề duy nhất khi phụ thuộc vào công nghệ lưỡng dụng. Một vấn đề lớn hơn là nhiều thách thức an ninh quốc gia ngày nay đơn giản là không thể giải quyết được bằng các giải pháp lưỡng dụng.

Điều này có nghĩa là, trong khi tất cả các công ty khởi nghiệp mới hoạt động trong lĩnh vực quốc phòng đều tập trung vào các giải pháp lưỡng dụng, thì một số ít các nhà thầu quốc phòng lớn còn lại là những người duy nhất cố gắng giải quyết những thách thức cấp bách hơn.

Khi đó, các công ty khởi nghiệp làm việc trong lĩnh vực an ninh quốc gia buộc phải bỏ qua những thách thức lớn về an ninh quốc gia hoặc phát triển các năng lực đặc biệt để bán cho các nhà thầu lớn.