6 nước đi thông minh trong thời đại Công nghiệp 4.0: Lợi nhuận khổng lồ chờ ở phía trước

Có rất nhiều thách thức liên quan đến Công nghiệp 4.0. Nó đòi hỏi sự cởi mở với dữ liệu và sự cộng tác, ở mức độ mà nhiều công ty không thoải mái. Năng lực công nghệ cần thiết và kỹ năng của con người thường thiếu. Nó liên quan đến cách thức mới và không quen thuộc của việc tổ chức sản xuất. 

Và, có lẽ khó khăn nhất, nó thể hiện một bước nhảy vọt của niềm tin; đầu tư phải được thực hiện ngày hôm nay, trong khi nhiều sản phẩm và quy trình liên quan đến cách tiếp cận này vẫn chưa được biết đến. Tuy nhiên, các công ty còn chần chừ, chờ đợi để xem nó như thế nào trước khi đầu tư, sẽ bị bỏ lại phía sau. 

Ông Klaus Schwab, người sáng lập Diễn đàn Kinh tế Thế giới, đã đưa nó vào cuốn sách gần đây của ông - "Cách mạng công nghiệp thứ tư" (Diễn đàn Kinh tế Thế giới, 2016), "Trái ngược với các cuộc cách mạng công nghiệp trước đây, cách mạng Công nghiệp 4.0 đang tiến triển theo một tốc độ mũ hơn là tuyến tính ... thay đổi không chỉ làm 'cái gì' và 'làm thế nào', mà còn "chúng ta là ai".

Thế giới đang bước vào cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0. Ảnh minh họa: Internet

Một nhóm nhỏ các công ty, 71 trong số những khảo sát của chúng tôi, chỉ chiếm 4% trong tổng số, đã chọn để dẫn đường. Những "người đầu tiên chuyển đổi" nói rằng họ đã đầu tư 6 % hoặc nhiều hơn doanh thu của họ từ năm 2013 trong nỗ lực Công nghiệp 4.0 và cũng tự tin mức độ cao về số hóa và lợi thế cạnh tranh. Họ dường như đang tìm kiếm lợi nhuận nhanh chóng về hiệu quả, tiết kiệm chi phí và cơ hội đổi mới; hơn một nửa là trong số nhóm mong đợi nhuận kinh doanh nhanh chóng từ đầu tư của họ.

Nếu những người đầu tiên chuyển đổi có thể tiết kiệm được chi phí dự kiến và lợi nhuận thu được, họ sẽ tạo ra nhiều vốn hơn để tái đầu tư vào Chiến lược 4.0, cho phép họ cải thiện hiệu quả hoạt động và tăng cường sự dẫn đầu của họ đối với các đối thủ cạnh tranh. Do đó, việc đầu tư cho những người chậm chân để bắt kịp sẽ tăng lên. Việc triển khai thực hiện Công nghiệp 4.0 có thể mang lại đủ lợi thế cạnh tranh mà các nhà đầu tư sẽ xem như là một điều kiện để tài trợ.

Một yếu tố hấp dẫn hơn nữa là các nền tảng mà những nhà tiên phong tạo ra. Một nền tảng là một kết nối của sự trao đổi và tương thích hoạt động cho phép các nhà cung cấp và khách hàng tương tác. 

Các nhà phát triển đầu tiên thành công nhất của ngành phần mềm và Internet, như Amazon, Apple, eBay, Facebook, Google và Microsoft, tất cả đã củng cố vị trí của họ bằng các nền tảng mạnh mẽ và khác biệt. Ví dụ như Apple và Google có 30 % doanh thu nhờ các ứng dụng được bán trong cửa hàng ứng dụng của họ.

Những nhà tiên phong trong Công nghiệp 4.0 sẽ tìm kiếm lợi thế tương tự. GE và Siemens đã điều chỉnh để củng cố vị thế của họ như là các nhà cung cấp nền tảng. Mỗi công ty đã phát triển một hệ thống đám mây để kết nối các máy móc, thiết bị và hệ thống (chẳng hạn như các hệ thống lập kế hoạch tài nguyên doanh nghiệp) từ nhiều công ty khác nhau, tạo thuận lợi cho các giao dịch, hoạt động và hậu cần liên tục trong số đó và thu thập và phân tích dữ liệu để sử dụng .

Trên một nền tảng công nghiệp của loại này, thông tin tình báo thị trường, thu thập được từ máy móc và hành vi của người trong hệ thống, di chuyển thông suốt vào phát triển sản phẩm và sản xuất. 

Thiết bị và phần mềm từ nhiều nhà cung cấp được kết nối, với các kết nối mở rộng vượt ra ngoài tường thành của công ty vào chuỗi giá trị cho các nhà phân phối và nhà cung cấp bên ngoài. Hiệu quả ròng là đưa khách hàng đến gần các hoạt động, phân tích dữ liệu của họ để dự đoán tốt hơn nhu cầu của họ, cải tiến sản phẩm và phát triển các dịch vụ mới, thường được tùy chỉnh cho các cá nhân.

Các công ty nhỏ hơn cũng có thể tự thiết lập thông qua khái niệm nền tảng. Ví dụ, một số nhà sản xuất bảng năng lượng mặt trời đã xây dựng các mô hình doanh thu sáng tạo trước các mô hình Công nghiệp 4.0. Thay vì bán trực tiếp bảng cho khách hàng doanh nghiệp của họ, họ bán điện năng mà các tấm này tạo ra. Nhà sản xuất cài đặt bảng điều khiển (hỗ trợ chi phí trước) và duy trì và nâng cấp chúng với giá hấp dẫn. Để đổi lại, khách hàng ký một hợp đồng 20 hoặc 30 năm. 

Nhà sản xuất giả định rằng bất kể những gì xảy ra trong những thập kỷ tiếp theo, tính năng phân tích của nó, kết hợp dữ liệu về thời tiết, tài chính và hoạt động, sẽ cho phép áp dụng đổi mới công nghệ và cung cấp năng lượng với chi phí thấp. Nó sẽ giữ cho các tấm sạch sẽ, sử dụng các cảm biến để phát hiện sự hỏng hóc của thiết bị (các tấm pin mặt trời có ít bộ phận chuyển động, do đó sự cố tương đối hiếm) và nâng cấp tấm khi công nghệ quang điện cải tiến.

Các nền tảng đã thành công trong bối cảnh Internet 4.0 vì một hiện tượng được các nhà kinh tế gọi là "lock-in" hay "bị khóa". Một khi khách hàng tự cam kết với một nền tảng công nghệ toàn diện, đặc biệt là cung cấp nhiều dịch vụ, với chi phí giảm dần và mở rộng mạng người sử dụng, ngày càng khó thay đổi. Mỗi khách hàng mới mong muốn có thể kết nối với mạng lưới doanh nghiệp riêng của mình, do đó khách hàng mới đăng ký. Hiệu ứng mạng này, như nó được gọi, tiếp tục tăng cường "khóa".

Ví dụ, trong suốt 20 hoặc 30 năm, nền tảng của nhà sản xuất bảng điều khiển mặt trời có lẽ sẽ được liên kết thông qua các mối quan hệ của Công nghiệp 4.0 với một vài nền tảng của các công ty khác. Điều này sẽ ảnh hưởng đến các lựa chọn khác mà khách hàng tạo ra. Khi các khách hàng này thêm các công nghệ có liên quan, họ có thể sẽ thấy hoạt động của họ bị khóa vào hệ sinh thái đó, trong khi khách hàng của đối thủ cạnh tranh có thể bị khóa vào một hệ sinh thái khác. 

Cuối cùng, hai hoặc ba nền tảng có thể sẽ bao gồm hầu hết các lĩnh vực, giống như iOS của Apple và Android của Google hiện đang phân chia khu vực điện thoại thông minh. Trong Công nghiệp 4.0, cũng như các lĩnh vực công nghệ khác, bất cứ ai sở hữu một nền tảng sẽ có quyền tiếp cận khách hàng và có thể đặt thương hiệu riêng của mình vào công việc tổng hợp của nhiều doanh nghiệp khác.

Khi cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư liên kết các công ty và các quốc gia chặt chẽ hơn thông qua chuỗi cung ứng trên toàn thế giới và các mạng lưới cảm biến, nó sẽ ngày càng thúc đẩy quá trình toàn cầu hóa. Đồng thời, nó sẽ liên kết chặt chẽ với các công ty địa phương. Điều đó giúp giải thích tại sao kết quả khảo sát lại khác nhau theo vùng. 

Hình minh họa: Internet

Các công ty châu Á, đặc biệt là các công ty có trụ sở tại Nhật Bản và Trung Quốc, dự kiến sẽ đạt được lợi ích lớn nhất từ việc số hóa 4.0, tiếp theo là các công ty ở Châu Mỹ, và sau đó là Châu Âu và Trung Đông. Các công ty Nhật Bản đã là những doanh nghiệp tiên tiến nhất trong lĩnh vực này, tiếp theo là các công ty có trụ sở tại Mỹ và sau đó là Châu Âu. Các công ty ở các khu vực khác dự kiến sẽ bắt kịp trong vòng năm năm.

Khi Công nghiệp 4.0 hiện hữu trên toàn thế giới, các quốc gia mới nổi có lẽ sẽ có nhiều lợi nhất. Họ có thể tận dụng số hóa để đạt hiệu quả trong việc tích hợp theo chiều ngang, làm việc với các nhà sản xuất toàn cầu mà họ cung cấp tất cả các nguyên liệu, phụ tùng và linh kiện. Càng gắn chặt với các nền tảng của Công nghiệp 4.0, họ càng có thể tiếp cận nhiều khách hàng tiềm năng.

Lực hợp nhất này đang tăng lên ở thời điểm phân tán chính trị, khi nhiều chính phủ đang cân nhắc việc thương mại quốc tế trở nên khó khăn hơn. Nó thực sự có thể trở nên khó khăn hơn để di chuyển người và sản phẩm trên một số biên giới quốc gia. Nhưng Công nghiệp 4.0 có thể vượt qua những rào cản này bằng cách cho phép các công ty chuyển giao tài sản trí tuệ của họ, bao gồm cả phần mềm của họ, trong khi để mỗi quốc gia duy trì mạng lưới sản xuất riêng của mình. 

Ví dụ, những tiến bộ trong công nghệ in 3D sẽ cho phép hầu như bất kỳ công ty nào thành lập cửa hàng ở bất cứ đâu cũng như chế tạo ra các linh kiện, phụ tùng, và các thiết bị công nghiệp (có tiềm năng) mà không cần vận chuyển các sản phẩm hoàn thiện. Các hoạt động sẽ đồng thời trở nên toàn cầu và địa phương hóa hơn vào cùng một thời điểm.

Công nghệ in 3D hứa hẹn sẽ bùng nổ trong tương lai. Ảnh minh họa: Internet

Vấn đề chưa được giải quyết rất nhiều. Ví dụ, các chính phủ có thay đổi các hoạt động hải quan và các cấu trúc thuế để giải thích cho một thế giới mà hàng hóa vật chất của tất cả các loại nhanh chóng giảm giá trị so với các sản phẩm, như tài sản trí tuệ và hỗ trợ liên tục, dùng để phân biệt chúng? 

Liệu một nhà máy chế tạo kỹ thuật số sẽ được coi là một địa điểm sản xuất đầy đủ? Liệu loại hình sản xuất này sẽ tạo ra công ăn việc làm? Hoặc thay thế chúng bằng công nghệ? Khi giá trị của sở hữu trí tuệ của phần mềm và dịch vụ tăng lên, những thách thức về an ninh mạng mới sẽ nảy sinh? Hay việc theo dõi các sản phẩm từ nguyên liệu đến bãi rác làm cho việc thực thi các quy tắc toàn cầu về đánh cắp địa chỉ IP dễ dàng hơn và để theo dõi hành vi vi phạm? 

Quá trình toàn cầu hóa kéo dài hàng thế kỷ luôn đưa ra những thách thức mới và những rủi ro mới; bây giờ, khi chúng ta đang đứng trên bờ vực của một lối sống công nghệ hoàn toàn mới, những thách thức và rủi ro có thể đến dưới những hình thức mới lạ.

Khả năng số là quan trọng để tiến lên phía trước với Công nghiệp 4.0. Phát triển chúng đòi hỏi thời gian và sự tập trung; một cách tiếp cận từng bước là rất quan trọng. Nhưng bạn phải di chuyển với sự nhiệt tình, vì vậy bạn không bị mất lợi thế đầu tiên cho đối thủ. 

Sáu bước này rất quan trọng đối với các công ty thành công mà chúng tôi đã nhìn thấy:

1. Lập ra chiến lược Công nghiệp 4.0 phía trước. 

Đánh giá độ trưởng thành kỹ thuật số hiện tại của bạn, so với nơi bạn cần. Đặt mục tiêu rõ ràng để thu hẹp khoảng cách. Ưu tiên các biện pháp mang lại giá trị nhất cho doanh nghiệp của bạn và đảm bảo rằng chúng phù hợp với chiến lược tổng thể của bạn. 

Có được cam kết với cách tiếp cận này từ toàn bộ lãnh đạo công ty hàng đầu và đảm bảo rằng cam kết hiển nhiên đối với mọi người trong doanh nghiệp, những người sẽ quyết định dựa vào những gì họ tin rằng lãnh đạo của họ muốn và mong đợi.

2. Bắt đầu với các dự án thí điểm. 

Sử dụng chúng để thiết lập bằng chứng về khái niệm và chứng minh giá trị kinh doanh. Không phải mọi dự án sẽ thành công, nhưng tất cả sẽ giúp bạn tìm hiểu phương pháp làm việc cho công ty của bạn. Với những thành công ban đầu, bạn cũng có thể được lòng tin từ tổ chức và đảm bảo kinh phí cho lần thực nghiệm lớn hơn. 

Đối với các dự án mở màn, xác định một phạm vi ban đầu tương đối hẹp, nhưng kết hợp khái niệm cuối cùng của Công nghiệp 4.0, từ vật liệu đến khách hàng (và các dịch vụ sau bán hàng). Thiết kế một cách thực tế để bù đắp cho các tiêu chuẩn hoặc cơ sở hạ tầng chưa tồn tại. Hợp tác với các nhà lãnh đạo kỹ thuật số bên ngoài ranh giới của công ty bạn; làm việc với các công ty mới thành lập, các trường đại học, hoặc các tổ chức công nghiệp để thúc đẩy sự đổi mới kỹ thuật số của bạn.

3. Xác định các khả năng bạn cần. 

Mô hình Smart Factory trong thời đại 4.0. Ảnh minh họa: Internet

Trên cơ sở các bài học kinh nghiệm trong lần đầu của bạn, hãy mô tả chi tiết các khả năng bạn cần để đạt được mục tiêu của mình và xây dựng một kế hoạch xây dựng (hoặc thu được) những khả năng đó. Bao gồm các cơ sở hạ tầng công nghệ, chẳng hạn như cơ sở hạ tầng IT tốt và có chức năng cao với các giao diện người dùng được thiết kế tốt, có thể đẩy quá trình kinh doanh của bạn tiến lên phía trước. 

Cũng nên bao gồm các chiến lược tuyển dụng và phát triển đúng nhân viên và thu hút các công ty phù hợp để làm việc. Sự thành công của bạn với Công nghiệp 4.0 sẽ phụ thuộc vào các kỹ năng và kiến thức bạn có thể triển khai.

4. Trở thành một bậc thầy về phân tích dữ liệu. 

Thành công với Công nghiệp 4.0 tùy thuộc vào khả năng của bạn trong việc mở khóa tiềm năng dữ liệu và phân tích theo cách sáng tạo và hiệu quả. Thiết lập các chức năng phân tích chức năng chéo, gắn liền với các ưu tiên chiến lược của toàn bộ doanh nghiệp, thu hút đội ngũ nhân viên và chuyên gia bên ngoài. 

Phát triển các cách kết hợp dữ liệu từ các bộ phận khác nhau của doanh nghiệp, ví dụ như chất lượng, hậu cần và các chức năng kỹ thuật (có thể có các hệ thống giám sát riêng biệt và không tương thích trước đó), và áp dụng các phương pháp này với càng nhiều lĩnh vực càng tốt, đặc biệt là cái định hình công ty của bạn hoặc thu hút khách hàng. 

Tìm hiểu để có được giá trị trên dữ liệu thông qua thiết kế hệ thống thông minh, sử dụng phân tích thời gian thực để điều chỉnh sản phẩm cho khách hàng và liên tục cải tiến quy trình của bạn. Hãy suy nghĩ lớn, nhưng bắt đầu nhỏ, với dự án "minh chứng".

5. Chuyển đổi thành một doanh nghiệp số. 

Thu hút tiềm năng của Công nghiệp 4.0 có thể sẽ dẫn đến những thay đổi lớn đối với thực tiễn của công ty bạn và thái độ của chúng. Thiết lập nhịp điệu từ đầu, với sự lãnh đạo rõ ràng, cam kết và tầm nhìn từ bộ công ty đến các bên tài chính liên quan. 

Đẩy mạnh văn hóa số: Tất cả nhân viên của bạn sẽ cần phải suy nghĩ và hành động như những người bản địa chuyên nghiệp về kỹ thuật, sẵn sàng thử nghiệm, tìm hiểu những cách mới để điều hành và thích nghi với các quy trình hàng ngày. Nhớ rằng thay đổi không dừng lại khi bạn đã triển khai 4.0. Công ty của bạn sẽ cần phải phát triển lại khả năng của mình liên tục, với tốc độ nhanh hơn trong quá khứ, để vượt lên trên trong trò chơi.

6. Áp dụng quan điểm hệ sinh thái. 

Phát triển các giải pháp sản phẩm và dịch vụ hoàn chỉnh cho khách hàng của bạn. Sử dụng các đối tác hoặc liên kết với các nền tảng nếu bạn không thể phát triển một cách cung cấp toàn diện một mình. Bạn có thể cảm thấy khó chia sẻ kiến thức với các công ty khác, và bạn có thể thích mua lại để cộng tác. 

Nhưng hãy tìm cách để nối ranh giới của công ty bạn - có thể với các tiêu chuẩn kỹ thuật - để bạn có thể kiếm lợi từ việc tham gia vào các nền tảng mà bạn không kiểm soát hoàn toàn. Những đột phá lớn nhất về hiệu năng xảy ra khi bạn tích cực hiểu được hành vi của người tiêu dùng và có thể phân biệt vai trò đặc biệt cho công ty của bạn trong một hệ sinh thái phức tạp của đối tác, nhà cung cấp và khách hàng.

Cuối cùng, đừng ảo tưởng. Mua thực tế. Công nghiệp 4.0 sẽ là một lợi ích to lớn cho các công ty mà hiểu đầy đủ ý nghĩa của nó đối với họ. Sự thay đổi về bản chất này sẽ vượt qua biên giới của công ty bạn, và có thể là ranh giới quốc gia của các quốc gia nơi bạn kinh doanh.